یکی از چالش ها و مشکلاتی که ممکن است مهندسین عمران در صنعت ساخت و ساز با آن رو به رو شوند بتن ریزی در هوای سرد و استفاده از ضد یخ بتن است.
به این دلیل که هوای سرد مشکلات زیادی را برای بتن ایجاد می کند یک نمونه از مشکلات این است که کاهش دما موجب می شود سرعت واکنش هیدراسیون در مخلوط آب و سیمان کاهش پیدا کند که همین موضوع می تواند علاوه بر اینکه باعث ایجاد مشکل برای مقاومت نهایی بتن می شود، به دنبال آن برنامه ریزی پروژه را هم نیز دچار اختلال کند.
نکته دوم این است اگر شما در هوای سرد بتن ریزی را انجام دهید ممکن است هوا به حدی سرد شود که آب موجود در بتن دچار یخ زدگی شده و بتن از بین برود به دلیل اینکه سرما زدگی مسئله فرایند هیدراسیون و گیرش بتن را با مشکلات جدی روبرو می کند پس در نتیجه بتنی که با این عوامل مضر رو به رو شود این فرایند آمادگی برایش اتفاق نمی افتد.
اقدامات قبل از بتن ریزی در هوای سرد
برای بتن ریزی در هوای سرد الزامات زیر حائز اهمیت است که باید حتما آنها را رعایت کنید:
- ۱ـ اول موردی که باید انجام دهید این است حتما باید پیش بینی دمای هوا و وضعیت بارندگی روز قبل از بتن ریزی را چک کنید.
- ۲ـ مورد دوم تامین تجهیزات مورد نیاز زیر در کارگاه است :
- دماسنج: جهت کنترل کردن دمای هوای داخل کارگاه
- پوششهای حفاظتی: برای عایقهای حرارتی سطحی در روی بتن
- وسایل محفوظ کردن اطراف بتن: برای جلوگیری از وارد شدن هرگونه هوای سرد به بتن آماده شده
- وسایل گرمایشی: بخاری گازی یا نفتی و هیتر برقی و … جهت گرم کردن اتاق کارگاه
- ۳ـ سومین مورد داشتن افزودنی بتن مثل استفاده از ضد یخ بتن و زودگیر بتن
- ۴ـ پاکسازی کردن قالبها و آرماتورها از برف و یخ و آب باران که بر روی آنها ریخته است.
- ۵ـ دمای هر فلزی که قرار است با بتن در تماس باشد، باید بالای صفر باشد، چون به احتمال زیاد یخ زدن بتن در آن قسمت حتمی خواهد بود پس باید با استفاده از شعله نسبت به گرم کردن قطعات فلزی اقدام کرد تا به دمای ایده آل برسند.
- ۶ـ ریختن بتن روی بتن یا زمین یخ زده ممنوع میباشد. به عنوان مثال باید از ریختن بتن فونداسیون روی بتن مگر یخ زده اجتناب کرد.
چهار عامل کاهش مقاومت بتن در زمستان
۱) عامل اول یخ زدن آب در فصل زمستان : یخ زدن آب در بتن در فصل زمستان موجب می شود دو اتفاق در بتن رخ دهد تا مقاومت بتن در سریعترین زمان ممکن از بین برود این اتفاق ها عبارت اند از :
هیدراتاسیون بتن آب کافی مورد نیاز خود را از بتن می گیرد و به دلیل نداشتن آب کافی از هیدراتاسیون سیمان جلوگیری می کند که این امر موجب کاهش مقاومت در بتن می گردد.
دومین اتفاقی که مقاومت بتن را کاهش می دهد افزایش حجم آب زیر دمای ۴ درجه است که سبب انبساط پیشرونده ماتریس خمیر سیمان می گردد که این امر نیز باعث پوک شدن بتن از درون شده که مهندسین را گمراه می کند به خاطر اینکه آنها ظاهر بتن را که می بینند فکر می کنند سالم است اما وقتی یک ضربه به آن وارد کنند می بینند که به آسانی از بین می رود.
۲) دومین عامل کاهش دمای هوا و محیط بیرونی است : کاهش دمای هوا و محیط باعث می شود که رشد مقاومت بتن بسیار کمتر شود این کاهش مقاومت در سنین اولیه خود را بیشتر نشان می دهد اما در نهایت مقاومت ۲۸ روزه بتن مشابه در فصل زمستان کمتر از مقاومت ۲۸ روزه همان بتن در فصل تابستان می باشد
۳) عامل سوم تغییرات دمایی در المان بتنی : همه شما عزیزان می دانید که در هوای سرد سطح بیرونی بتن در معرض سرما قرار دارد و درون بتن در معرض گرمای ناشی از هیدراتاسیون قرار می گیرد که این اختلاف دما بین سطح بیرونی و داخل بتن موجب کاهش مقاومت کلیه بتن در سازه می شود که اگر ضربه کمی به آن بتن زده به راحتی از هم باز شود.
۴) چهارمین عامل یخ زدن آب سطح بتن، بعد از پرداخت روی آن : هنگامی که پرداخت روی بتن انجام می شود بالازدگی آب به وجود میآید، آب روی سطح بتن در معرض یخ زدگی قرار دارد که اگر هوا سرد باشد به راحتی این اتفاق رخ می دهد با یخ زدن آب روی بتن مقاومت سایشی بتن به شدت کاهش پیدا می کند و این اتفاق نیفتادن این امر برای بتن های کف سازی خیلی مهم است و حتی در سایر بتن ها نیز ممکن است موجب پوسته پوسته شدن سطح بتن شود.
تمام چهار عامل فوق علاوه بر کاهش مقاومت بتن در زمستان با عکس کاهش دوام بتن نیز در فصل سرما می گردد چون هر چه دوام بتن بیشتر باشد مقاومت هم بیشتر می شود.
بتن ریزی در هوای سرد با استفاده از ضد یخ بتن
اولین راهی که معمولا بیشتر مهندسین عمران در هنگام مواجه با مشکل بتن ریزی در هوای سرد از آن به عنوان کاربردی به صرفه و عالی استفاده می کنند اضافه کردن مواد ضد یخ بتن یا مواد شتاب دهنده در بتن است به خاطر اینکه این مواد به شکل های مختلفی از جمله پودری و مایع وجود دارند و دو نوع آنها باعث سریع تر شدن واکنش هیدراسیون در بتن می شوند و در فصل سرما موجب جلوگیری از یخ نزدن بتن ها می شوند و به دلیل آن که این واکنش گرماده هستند تسریع آن سبب می شود تا در زمان کوتاه تری گرمای بیشتری تولید شده و دمای بتن به این وسیله بالاتر از حد معمول نگه داشته شود و همچنین تسریع واکنش هیدراسیون باعث خواهد شد تا بتن زودتر سخت شود. در این ضد یخ ها معمولاً از نمک های مختلفی نیز استفاده می شود که این نمک ها با حل شدن در آب، نقطه انجماد آن را نیز کاهش داده و در نتیجه باعث یخ نزدن بتن ها می شوند. بنابراین همان طور که در مطالب بالا گفته شد ضد یخ های بتن از دو طریق از یخ زدن بتن ها جلوگیری می کنند:
روش اول با تولید گرمای بیشتر دمای بتن را بالا تر نگه می دارند.
روش دوم این است که با کاهش نقطه انجماد آب از یخ زدن آب جلوگیری می کند البته باید توجه کنید که از ضد یخ پودری برای بتن های مسطح استفاده نکنید به خاطر اینکه مناسب نیستند چون در ساخت این نوع ضد یخ ها از کلراید استفاده شده است و دلیل استفاده نکردن از یون های کلراید این است که آنها موجب خوردگی آرماتورهای موجود در بتن مسلح می شوند.
مزایای استفاده از ضد یخ بتن
- باعث تولید و سریع تر کردن اجرای ملات و بتن مسلح در هوای سرد در کمترین دمای موجود (دمای کمتر از ۵ درجه سلسیوس)
- ساخت قطعات پیشساخته بتنی با مقاومت بالاتر حد معمول
- بالاتر بردن مقاومت فشاری یک روزه بتن و ملات در سازه ها
- باعث افزایش دمای بتن در اثر تشدید واکنش هیدراتاسیون
- کاهش دادن احتمال خوردگی میلگردها در محیط کلرایدی که خیلی امکان خوردگی و سایش میلگرد ها بالا می باشد.
حلال چسب یونولیت چیست؟
چسب مخصوص
ببینید: مشخصات و خرید ضد یخ بتن